Đa Nhiệm (Multitasking): Nguyên Nhân, Hậu Quả và Giải Pháp
Khả năng làm nhiều việc cùng lúc (multitasking) là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Mặc dù nhiều người tin rằng họ có thể làm nhiều việc cùng một lúc một cách hiệu quả, nghiên cứu khoa học chỉ ra rằng đa nhiệm thực sự là
chuyển đổi nhiệm vụ nhanh chóng
(task switching) chứ không phải thực sự làm nhiều việc đồng thời.
1. Nguyên Nhân của Xu Hướng Đa Nhiệm:
Áp lực công việc và thời gian:
Trong môi trường làm việc và cuộc sống hiện đại, chúng ta thường xuyên phải đối mặt với nhiều yêu cầu và hạn chót, khiến chúng ta cảm thấy cần phải làm nhiều việc cùng một lúc để “tiết kiệm” thời gian.
Sự tiện lợi của công nghệ:
Với sự phát triển của điện thoại thông minh, máy tính và các thiết bị kết nối, chúng ta dễ dàng bị phân tâm bởi thông báo, email và mạng xã hội, dẫn đến việc liên tục chuyển đổi giữa các nhiệm vụ.
Sự thúc đẩy từ xã hội:
Xã hội thường đánh giá cao những người có vẻ bận rộn và “đa năng,” khiến chúng ta cảm thấy cần phải chứng tỏ khả năng làm nhiều việc để được công nhận.
Ảo tưởng về khả năng kiểm soát:
Một số người tin rằng họ có thể kiểm soát và làm chủ nhiều nhiệm vụ cùng một lúc, mặc dù thực tế cho thấy sự tập trung và hiệu suất của họ bị giảm sút.
Thiếu kỹ năng quản lý thời gian:
Việc không biết cách ưu tiên công việc và sắp xếp thời gian hợp lý cũng có thể dẫn đến việc cố gắng làm nhiều việc cùng một lúc để “bắt kịp” tiến độ.
2. Hậu Quả của Đa Nhiệm:
Giảm hiệu suất:
Khi chuyển đổi giữa các nhiệm vụ, não bộ cần thời gian để “khởi động” và tập trung trở lại, dẫn đến giảm hiệu suất làm việc. Nghiên cứu cho thấy rằng đa nhiệm có thể làm giảm năng suất đến 40%.
Tăng sai sót:
Khi không tập trung hoàn toàn vào một nhiệm vụ, khả năng mắc lỗi sẽ tăng lên đáng kể.
Giảm khả năng ghi nhớ:
Đa nhiệm làm gián đoạn quá trình ghi nhớ thông tin, khiến chúng ta khó nhớ những gì đã làm và học được.
Tăng căng thẳng và lo âu:
Việc liên tục chuyển đổi giữa các nhiệm vụ có thể gây ra cảm giác căng thẳng, lo âu và thậm chí là kiệt sức.
Giảm khả năng sáng tạo:
Khi não bộ phải xử lý quá nhiều thông tin cùng một lúc, khả năng tư duy sáng tạo và tìm ra những giải pháp đột phá sẽ bị hạn chế.
Ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần:
Đa nhiệm có thể góp phần gây ra các vấn đề về sức khỏe tinh thần như trầm cảm và rối loạn lo âu.
3. Giải Pháp Khắc Phục và Tăng Cường Khả Năng Tập Trung:
Nhận thức rõ về tác hại của đa nhiệm:
Bước đầu tiên là nhận ra rằng đa nhiệm không phải là một kỹ năng hữu ích mà là một thói quen xấu cần được loại bỏ.
Ưu tiên và tập trung vào một nhiệm vụ (Single-tasking):
Thay vì cố gắng làm nhiều việc cùng một lúc, hãy tập trung hoàn toàn vào một nhiệm vụ cho đến khi hoàn thành.
Sử dụng kỹ thuật Pomodoro:
Chia thời gian làm việc thành các khoảng ngắn (ví dụ: 25 phút) tập trung cao độ, xen kẽ với các khoảng nghỉ ngắn (5 phút).
Lập kế hoạch và sắp xếp công việc:
Tạo danh sách các công việc cần làm và sắp xếp chúng theo thứ tự ưu tiên. Sử dụng các công cụ quản lý dự án như Trello, Asana hoặc Google Tasks.
Tắt thông báo:
Tắt tất cả các thông báo không cần thiết từ email, mạng xã hội và các ứng dụng khác để tránh bị phân tâm.
Tạo môi trường làm việc yên tĩnh:
Tìm một nơi yên tĩnh để làm việc, tránh xa tiếng ồn và những yếu tố gây xao nhãng.
Thực hành chánh niệm (Mindfulness):
Tập trung vào hiện tại và nhận thức rõ về những gì đang diễn ra xung quanh bạn.
Ngủ đủ giấc:
Ngủ đủ giấc giúp não bộ phục hồi và cải thiện khả năng tập trung.
Tập thể dục thường xuyên:
Tập thể dục giúp tăng cường lưu lượng máu lên não và cải thiện chức năng nhận thức.
Dinh dưỡng lành mạnh:
Ăn uống lành mạnh cung cấp cho não bộ những dưỡng chất cần thiết để hoạt động hiệu quả.
Tìm kiếm sự hỗ trợ:
Nếu bạn gặp khó khăn trong việc thay đổi thói quen đa nhiệm, hãy tìm kiếm sự hỗ trợ từ bạn bè, gia đình hoặc chuyên gia.
Kết luận:
Mặc dù có vẻ như đa nhiệm giúp chúng ta làm được nhiều việc hơn trong thời gian ngắn, nhưng thực tế nó lại làm giảm hiệu suất, tăng sai sót và gây ra nhiều hậu quả tiêu cực khác. Bằng cách nhận thức rõ về tác hại của đa nhiệm và áp dụng các giải pháp khắc phục, chúng ta có thể cải thiện khả năng tập trung, tăng hiệu suất làm việc và giảm căng thẳng. Thay vì cố gắng làm nhiều việc cùng một lúc, hãy tập trung vào một nhiệm vụ duy nhất và hoàn thành nó một cách tốt nhất.
http://ifi.edu.vn/index.php?language=vi&nv=users&nvvithemever=t&nv_redirect=aHR0cHM6Ly92aWVjbGFtdHBoY20ub3JnLw==